Karakterine ve beyin aktivitesini temel alırsak nöbetler iki geniş kategoriye ayrılır: genelleşmiş ve kısmi (yerel ya da fokal de denir). Nöbet türünü sınıflandırmak, doktorlara hastanın epilepsi olup olmadığını belirlemekte yardımcı olur.

Genelleşmiş nöbetler beynin tamamında üretilen elektriksel itkiler tarafından tetiklenir, oysa kısmi nöbetlere beynin görece küçük bir kısmında üretilen elektriksel itkiler neden olur (en azından başlangıçta). Beynin nöbetleri üreten kısmına bazen odak denir. Nöbetlerin en sık görülen türleri aşağıda listelenmiştir:

Genelleştirilmiş Nöbetler
(Beynin tamamı tarafından üretilir)

Belirtiler

1. "Grand Mal" veya Jeneralize tonik-klonik

Bilinç kaybı, konvülsiyonlar, kas sertliği

2. Absans

Kısa bilinç kaybı

3. Miyoklonik

Sporadik (seyrek), ani hareketler

4. Klonik

Seri, ani hareketler

5. Tonik

Kaslarda sertlik, katılık

6. Atonik

Kas tonusu kaybı

Genelleşmiş Nöbetler

Altı tür genelleşmiş nöbet vardır. En yaygın ve dramatik ve dolayısıyla en çok bilineni, genelleşmiş konvulsiyondur, grand-mal nöbeti de denir. Bu tür nöbetlerde, hasta bilincini kaybeder ve genellikle yere yıkılır. Bilinç kaybını 30 ila 60 saniye boyunca vücutta genel sertleşme izler (nöbetin "tonik" fazı olarak adlandırılır), daha sonra 30 ila 60 saniye şiddetli sarsılma olur ("klonik" faz) ve bundan sonra da hasta derin bir uykuya dalar ("postiktal" veya nöbet sonrası faz). Grand-mal nöbeti sırasında, dil ısırma ve idrar kaçırma gibi yaralanma ve kazalar olabilir.

Absans nöbet, çok az belirtiyle ya da hiç belirti göstermeden kısa (birkaç saniye) bilinç kaybına neden olur. Hasta genellikle çocuktur, genelde bir aktivite bölünür ve boş bakışa neden olur. Bu nöbetler aniden başlayıp sona erer ve gün içinde birkaç kez ortaya çıkabilir. Hastalar genellikle nöbet geçirdiğinin farkında olmaz, ama "zaman kaybı"nın farkında olabilirler.

Miyoklonik nöbetler genellikle vücudun her iki tarafında, sporadik (seyrek) sarsılmalardan (kasılma) oluşur. Hastalar sarsılmaları bazen kısa elektrik şoku gibi tanımlar. Şiddetli olduğu zaman, bu nöbetler düşmeye ya da istemsiz olarak nesneleri savurmaya neden olabilir.

Klonik nöbetler vücudun her iki tarafında aynı anda oluşan seri ve ritmik kasılmalardır.

Tonik nöbetler kasların sertleşmesiyle tanımlanır.

Atonik nöbetler, özellikle kol ve bacaklarda kas tonusunun ani ve genel kaybıdır, sık sık düşmeye neden olur.

Parsiyel (Kısmi) nöbetler
(Beynin küçük bir kısmında üretilir)

Belirtiler

1. Basit

(Farkındalık korunur)
a. Basit Motor
b. Basit Duyu
c. Basit Psikolojik

a. Kasılma, kas sertliği, spazmlar, baş dönmesi
b. Görme, işitme, koku, tat, ya da dokunma duyularının genel hassasiyeti
c. Hafıza bozuklukları ya da duygusal bozukluklar

2. Kompleks
(Farkındalık azalır)

Dudak şapırdatma, çiğneme, durmadan kımıldama, yürüme ve diğer tekrarlayıcı, istemsiz ama koordineli hareketler

3. Kısmi nöbette ikincil genelleşme

Başlangıçta bilincin yerinde olduğu belirtiler, daha sonra bilinç kaybı ve konvülsiyonlara dönüşebilir.

Kısmi nöbetler, basit, kompleks (karmaşık) ve ikincil genelleşmiş nöbetler olarak üçe ayrılır. Basit ve karmaşık nöbetler arasındaki fark, basit kısmi nöbetler sırasında hastaların bilincini koruması; karmaşık kısmi nöbetler sırasındaysa bilincin kaybolmasıdır.

Basit kısmi nöbetler belirtilerin doğasına göre dört alt kategoriye ayrılır: motor, otonom, duyusal ve psikolojik. Motor belirtiler sarsılma ve kasılma gibi hareketlerden oluşur. Nöbetlerin neden olduğu duyusal belirtiler beş duyudan (görme, işitme, koklama, tat alma veya dokunma) herhangi birini etkileyen olağandışı duyumları içerir. Basit parsiyel nöbetler sadece duysal belirtilere neden olduğunda (motor belirtiler olmadığında), bunlara "auralar" denir.

Otonomik belirtiler, kalp, mide, mesane, bağırsak gibi organların fonksiyonlarını kontrol eden bir grup siniri, otonom sinirleri etkiler. Dolayısıyla otonom belirtiler kalp çarpıntısı, mide rahatsızlığı, ishal, mesane kontrolünün kaybı gibi şeylerdir. Tek ortak otonom belirti, temporal lob epilepsisi adı verilen bir epilepsi türünü taşıyan bazı hastaların yaşadığı, midedeki tuhaf bir histir. Basit kısmi nöbetlerin psikolojik belirtileri, bellek (deja-vu hissi), duygular (korku ya da mutluluk gibi) veya diğer karmaşık psikolojik fenomenler gibi çeşitli deneyimlerle tanımlanır.

Karmaşık kısmi nöbetler, tanımı gereği, bilinç zayıflığı içerir. Hastalar nöbetler sırasında "dünyayla iletişimi kopmuş," "başka bir dünyada yaşıyor," ya da "boşluğa bakıyor" gibi görünür. Ayrıca otomatizm denilen bazı "karmaşık" belirtiler de olabilir. Otomatizm, amaçsız ve tekrar etme eğiliminde olan, istemsiz ama koordineli hareketlerden oluşur. Yaygın otomatizmler dudak şapırdatma, çiğneme, kıpırdama ve yürümedir.

Üçüncü kısmi nöbet türü, fokal nöbet olarak başlayan ve genelleşmiş konvülsif ("grand-mal") nöbete dönüşenlerdir. Kısmi nöbetler yaşayan hastaların çoğunda basit kısmi, kompleks kısmi ve ikincil genelleşmiş nöbetler ortaya çıkar. Kısmi epilepsi hastalarının yaklaşık üçte ikisinde nöbetler ilaçlarla kontrol edilebilir. İlaçlarla tedavi edilemeyen kısmi nöbetler genellikle ameliyatla tedavi edilebilir.

Prof. Dr. Teksen ÇAMLIBEL

Merhaba hocam bende doğuştan daha doğrusu bebeklikten beri denge bozukluğu var.Yani ellerde ve ayaklarda denge sorunu var,bu yüzden çalışmışlığımda yo... devamı