• İçindekiler
• Nedir
• Sebepler
• Belirtiler
• Tedavi

Nedir

Nedir?

Şizoaffektif bozukluk, psikoz ve duygudurum bozukluğu öğelerinin her ikisini de içerir. Psikotik belirtiler gerçeklikle temasın kaybolması anlamına gelir, halüsinasyonlar (aslında var olmayan şeyler görme ya da sesler duyma) ve delüzyonlar (yanlış, sabit inançlar) içerebilir. Duygudurum bozukluğu belirtileri arasında uyku bozukluklarıyla birlikte çok düşük ya da çok yüksek ruh hali, enerji ve iştah değişimleri, konsantrasyon bozukluğu ve günlük işlerin yerine getirilmesinde yetersiz kalma vardır. Şizoaffektif hastalık bu 2 belirti grubu arasında yakın bir bağlantı kurar.

Yaklaşık her iki yüz kişiden birinde (yüzde 0,5), hayatının bir döneminde şizoaffektif bozukluk gelişir. Şizoaffektif bozukluk, şizofreniyle birlikte, en sık görülen ciddi psikiyatrik bozukluklardan biridir. Bu bozukluğu yaşayan kişiler diğer herhangi bir psikiyatrik bozuklukta olduğundan daha fazla hastane yatağı işgal eder.

Şizoaffektif bozukluk, düşünce bozukluğu (halüsinasyon ve/veya mantık dışı düşünme biçimi) ve duygudurum bozukluğu (depresyon veya mani faaliyet) belirtileriyle tanımlanan, genellikle halsizleştiren bir akıl hastalığıdır. Bu hastalık her kategoriden çeşitli belirtiler ortaya çıkabilir ve belirtiler hafif ya da şiddetli olabilir.

Şizoaffektif bozukluk, düşünce bozukluğu, duygudurum bozukluğu ve anksiyete bozukluğunun bir kombinasyonu gibi görünüyor. Dolayısıyla şizoaffektif bozukluğun tıbbi olarak ele alınması, genellikle bir antipsikotik, antidepresan ve kaygı giderici ilaç kombinasyonu gerektirir.

Sebepler

Sebepler

Şizoaffektif bozukluğun nedenleri bilinmiyor, ama birçok bilim insanı şizofreni bozukluğunun bir çeşidi olduğuna inanıyor. Şizoaffektif bozukluk  (ve şizofreni) aslında birkaç bozukluk olabilir. Mevcut teoriler beyin kimyasallarındaki (özellikle dopamin) dengesizliğin bu iki bozukluğun kökeni olabileceğini iddia ediyor. Şizoaffektif bozukluk gelişimine olan hassasiyet kısmen genetik faktörler ve kısmen erken çevresel faktörler (örneğin, doğum sırasında anne karnında bebeğin beyninde oluşan küçük hasarlar) tarafından belirleniyor gibi görünüyor.

Belirtiler

Belirtiler

Şizoaffektif bozukluğun klinik belirti ve bulguları, bütün psikotik bozukluklar ve duygudurum bozukluklarının belirtilerini, değişen bir seyirle içerir.  Bu gidişat kötüleşen ve iyileşen döngülere ya da uzun vadede bir kötüye gidişe neden olur. Şizoaffektif bozukluk belirtileri kişiden kişiye büyük oranda farklılık gösterir.

• Klinik depresyon ve mani belirtileri şunlardır:
  • Yükselmiş, şişmiş ya da depresif bir ruh hali
  • Sinirlilik ve yetersiz öfke kontrolü
  • Manik ya da depresif durumda görülebilen belirtiler (iştah, enerji ve uyku düzeni değişimleri)
  • Önemli bir duygudurum belirtisi olmaksızın en az 2 haftadan fazla süren psikotik belirtiler:
    • Halüsinasyonlar (özellikle işitsel halüsinasyonlar, "sesler duyma")
    • Sanrılar (örneğin, televizyonda ya da radyodaki birinin doğrudan size yönelik konuştuğuna ya da genel nesneler içinde gizli mesajlar saklı olduğuna inanmak)
    • Paranoya (herkesin, belirli bir kişinin ya da bir kurumun peşinizde olduğu hissi)
    • Hijyen ve bakım konusunda ilginin azalması
    • Dağınık ve mantıksız konuşma

Şizofrenik duyarsızlık ve bir şeyden zevk alamama durumu depresyonla da karıştırılabilir. Teşhis çoğunlukla önemli bir ruhsal bozukluktan bir başkasına değiştirilmek zorunda kalır. Yedi yıllık bir süre içinde en az dört kez hastaneye yatmış ciddi bir psikiyatrik bozukluğu olan 936''dan fazla insanla yapılan bir çalışmada, araştırmacılar başlangıçta başka teşhisler konmuş olan hastaların yaklaşık %33''ünde son teşhisin şizofreni olduğunu buldu.

Tedavi

Tedavi

Eşzamanlı şizofreni ve duygudurum belirtileri olan hastalar genellikle antipsikotiklerle birlikte antidepresan ya da timoleptik ilaçlarla tedavi edilir.

Şizoaffektif bozukluk için en yaygın tedavi, duygudurum düzenleyici ve antipsikotik ilaçların bir kombinasyonudur, bazen ek antidepresanlar da kullanılır. Amerikan Akıl Hastalıkları Birliği (NAMI), psikotik özellikleri olan bipolar I bozukluğunun tedavisinde kullanılan ilaçlar genellikle şizoaffektif bozukluk tedavisinde kullanılanlarla aynı olduğu için, bu iki durumun ayrımını yapmanın tedaviye yönelik çok büyük bir önem taşımadığını kaydetti. Şizoaffektif bozukluk yerine şizofreni yanlış teşhisinin konması uygun tedavi için çok daha büyük bir darbe olur, çünkü gerekli olan duygudurum düzenleyici, hastanın ilaç tedavisinin dışında bırakılabilir.

Deneysel veriler, her iki hasta grubunun da en iyi, optimize edici antipsikotik tedaviyle tedavi edildiğini ve atipik antipsikotiklerin en etkili tedavi olduğunu ortaya koyuyor. Adjuvan antidepresanlar, akut olmayan majör depresyon hastaları için yararlı olabilir. Birincil duygudurum bozukluklarının tanımlandığından emin olmak için dikkatli uzunlamasına bir değerlendirme gereklidir.

Şizoaffektif Bozukluk Hakkında Gerçekler ve İpuçları

• Şizoaffektif bozukluk bir psikolojik hastalık ya da duygudurum bozukluğuna bağlıdır.
• Şizoaffektif bozukluk, depresyon, sanrı, fanteziler, korku, uyku eksikliği gibi belirtiler gösterir.
• Bu bozukluk genellikle kadınlarda erkeklere göre daha fazla görülür.
• Nöroleptik ve antidepresan ilaçlarla psikolojik terapiler hastanın ruh halini yükseltmekte etkilidir.
• Teşhis BT taraması raporları, deneyimler ve hastanın aktivitelerine bağlıdır.
• Depresyon ve uyku eksikliğini kontrol altına almak için sigara ve kafeinden uzak durun.