Nedir

Nedir?

Bazen vajinizm de denilen vajinismus bir kadının, cinsel ilişki, tampon kullanımı ve jinekolojik muayenelerde gerçekleşen herhangi bir vajinal girişe maruz kalma kabiliyetini etkileyen bir durumun Almanca terimidir. Bu durum “PC kası” olarak da anılan pubokoksigeus kasının refleksinin bir sonucudur. Refleks, vajinadaki kasların aniden kasılmasına ve sonuç olarak cinsel ilişkiyi de içeren her türlü vajinal girimin ağrılı veya imkansız olmasına yol açar.

Vajinismus sorunu yaşayan bir kadın, spazmı bilinçli kontrol etmez. Vajina refleksi, göze yaklaşan bir nesne olduğunda gözün aniden kapanarak buna yanıt vermesi durumuyla karşılaştırılabilir. Vajinismusun şiddeti ve cinsel ilişkiyi de içeren giriş sırasında yaşanan ağrı kadından kadına değişiklik gösterir.

Birincil Vajinismus

Birincil vajinismus

Bir kadın hiçbir zaman girişin olduğu bir cinsel ilişkiye girememişse veya vajinal girimi ağrısız olarak tecrübe edememişse birincil vajinismus sorunu var demektir. Batı dünyasındaki çoğu genç kadın tampon kullanma girişiminde bulunduğundan, girimli cinsel ilişki yaşadığından veya simir testine girdiğinden, bu durum yaygın olarak yirmili yaşlarının başlarındaki genç kızlarda ve kadınlarda keşfedilmiştir.

Vajinismus sorunu yaşayan kadınlar, vajinal ilişkiye girişiminde bulunana kadar durumlarının farkında olmazlar. Bir kadın için vajinismus olduğunu öğrenmek kafa karıştırıcı olabilir. Vajinal ilişkinin doğal yollarla kolay olması gerektiğini düşünebilir veya içinde bulunduğu durumun nedenlerinin farkında olmayabilir.

Birincil vajinismusa etki edebilecek birkaç temel faktör arasında aşağıdakiler yer alır:

  • Vajinal vestibüler sendrom adı verilen, bir subklinik inflamasyon olan fokal vajinite az çok anlamdaş olan bir durum. Bir çeşit girim gerçekleşene kadar hiçbir ağrı yaşanmaz.
  • İdrar yolu enfeksiyonları veya vajinal mantar enfeksiyonları.
  • Cinsel istismar, tecavüz veya cinsel saldırı teşebbüsü
  • Kişisel olarak maruz kalınmada da başkalarının cinsel veya fiziksel istismara maruz kaldığını bilmek (veya buna tanık olmak).
  • Aile içinde şiddet veya aile içinde anlaşmazlıklar.
  • Cinsel ilişkiyle ilişkilendirilen ağrı korkusu; özellikle yaygın olan “bekaret” kavram yanılgısı.
  • Cinsel ilişkiye ilk girişimde kızlık zarı konusu veya vajinal girimin ilk ilişkide kaçınılmaz olarak ağrıya neden olacağı düşüncesi.
  • Cinsellikle ilgili bazı bilgilerin alınmasına uygun olunmayan erken yaşlarda cinselleştirilmek veya şiddet ya da uygunsuz görsel terimlerin açıklanması.
  • Herhangi bir fiziksel invaziv travma.
  • Genelleşmiş anksiyete.
  • Stres.

Bazı durumlarda birincil vajinismus idiyopatiktir.

İkincil Vajinismus

İkincil vajinismus

İkincil vajinismus, daha önceden cinsel ilişkiye girmeyi başarmış bir kadının sonradan vajinismus geliştirmesiyle oluşur. Bunun nedeni mantar enfeksiyonu gibi fiziksel sebepler veya doğum sırasında oluşan travmalar olabilir ya da bu durum psikolojik nedenlerden de kaynaklanabilir. Bu vakalarda başarılı bir cinsel ilişki tecrübe etmiş olmak durumun daha hızlı çözülmesine yardımcı olsa da ikincil vajinismusun tedavisi birincil vajinismus tedavisiyle aynıdır.

Tedavi

Tedavi

Vajinismusa etki eden çeşitli faktörler vardır. Bu faktörler fiziksel ya da psikolojik olabilir ve gereken tedavi, kadının bu sorunu geliştirme nedenine göre değişiklik gösterebilir. Her vaka farklı olduğu için bireyselleşmiş bir tedavi yaklaşımı yararlı olacaktır. Tedavi edilmezse durum, kadın ağrı yaşamasına rağmen ilişkiye devam etmediği sürece, daha şiddetli hale gelmeyecektir. Bazı kadınlar durumları için tedavi araştırmaya çekinebilirler.

Vajinismus tedavisinin etkililiğiyle ilgili kontrollü çalışmalardan elde edilen veriler oldukça sınırlıdır. Bekleyen liste kontrolü ve diğer tedavilerle karşılaştırma yapmak için daha fazla çalışma yapılması gerekiyor.

Az sayıda kontrollü çalışma yapılmış olsa da, çoğu ciddi bilimsel çalışma, vajinismusun tedavisinin etkililiğini test etmiş ve desteklemiştir. Sistematik duyarsızlaştırma yönteminin kullanıldığı bütün vakalarda başarı oranları %90-%95’e, hatta %100’e yakın sonuç vermiştir.

Kullanılan bir tedavi de vajinal problardır. Vajinal problar derecelidir veya konikleştirilmiş kör uçludur. Farklı boyutlarda olup genellikle bir tamponun uzunluk ve çapından daha büyük değillerdir. Bu noktada kadın, giriş korkusunu yenmede kendisine yardımcı olacak (yavaş ve aşamalı) terapötik bir program ü hazırlanması için güvenilir bir doktor, hemşire veya diğer sağlık uzmanlarıyla birlikte çalışabilir. Vajinal problar kadının vajinasına yerleştirilir ve bu işlemi genellikle hastanın kendisi yapar. Böylelikle girimin aşamalarına fiziksel ve psikolojik olarak kendisini hazırlayabilir. Bu yöntemde başarılı olabilmek için hasta ve doktor arasında büyük bir güven olmalıdır.

Psikolojik Tedavi

 Psikolojik tedavi

Vajinismusa etki eden üç en yaygın faktör ağrılı cinsel ilişki korkusu, seksin yanlış veya utanç verici olduğu düşüncesi (genellikle katı dini kuralları olan aileler için) ve travmatik çocukluk deneyimleridir (yalnızca cinsel içerikli olması şart değildir).

Vajinismus hastalarının, çocukluklarında cinsel istismar görmüş olma ve cinsellikleri hakkında daha olumsuz davranışlar tutunma ihtimalleri, cinsel bilgi ve fiziksel taciz durumu olmasa da iki kat daha fazladır.

Bazı kadınlar, özellikle de birincil vajinismus olanlar için, gerçek kas spazmının yanı sıra psikolojik kavramların da ele alınması önemlidir. Bir kadın, bu meseleyi kendi yollarıyla ele almayı seçebilir veya bir terapistten yardım isteyebilir. Bazıları, özellikle ikincil vajinismus olanlar psikolojik tedaviden çok fiziksel tedaviye yönlenebilirler ve bu da başarılı olabilir. Vajinismusla ilişkilendirilen çeşitli duygusal zorluklar bulunur. Bunlar arasında özgüven, ilişki konuları, devam eden giriş korkusu ve depresyon bulunabilir.

Fiziksel Tedavi

 Fiziksel tedavi

Girim spazmlarının fiziksel tedaviler arasında duyusal odaklanma egzersizleri, dokunarak vajinayı tanıma ve vajinal dilatörlerle duyarsızlaştırma yer alabilir. Duyarsızlaştırma işlemi, vajinaya objelerin girmesini sağlamayı içerir. Duyarsızlaştırmayla spazmların tedavisinde, nesneler kadının gösterdiği ilerlemeye göre kademe kademe büyür.

Botoks Vajinismus Tedavisi

Botoks Vajinismus Tedavisi

Daha geleneksel tedavilerin başarılı olmadığı vajinismus vakalarında artık Botoks kullanılıyor. Botoks, duyarsızlaştırma işlemi uygulayan doktorların ilerleme gösteremeyecek kadar “korkan” hastalar karşısında bir seçenek sunuyor. Botoksun kullanımı yaklaşık dört aya kadar spazmları giderir. Prosedürden sonra hasta, tedavinin genellikle en zor aşaması olan dilatörün yerleştirilmesi aşamasını geçmiş olarak uyanır. Dilatörün yerleştirilme aşamasının ağrısız olmasını garanti etmek için anestezi uygulanır. 

Cinsellik

Cinsellik

Eğer bir kadın vajinismus olduğundan şüphe ediyorsa, vajinismus sorunu ele alınmadığı sürece cinsel ilişkisinin ağrılı veya imkansız olması olasıdır. Doktorların da dahil olduğu çoğu insan bunun nedenleri üzerine yorumlar yapacağı için oldukça sinir bozucu bir durum olabilir. Vajinismus, bir kadının frijit olduğu, cinsel ilişki istemediği veya partnerini sevmediği anlamına gelmez. Vajinismus olan kadınlar, girimin dahil olmadığı diğer çeşitli cinsel etkinliklerde bulunabilirler. Vajinismus olan kadınların cinsel partnerleri, vajinismuslu kadınların hiçbir şekilde girimin olduğu cinsel ilişkilere girmek istemediğini düşünebilirler; fakat bu doğru olmayabilir. Şu anda vajinismusun cinsel isteği azalttığı, kadınların uyarılmasını olumsuz yönde etkilediği konusunda bir gösterge bulunmuyor. Öyle ki, çoğu vajinismus hastası kadın, bu konuda normal olan diğer kadınlar gibi cinsel ilişkiyi yaşamak ister; fakat her teşebbüste ağrı ve duygusal stresle karşılaşarak engellenir. Cinselliği “gerçekleştirmek” ve hızlı uyarılmak konularındaki psikolojik baskı sinir bozucu olabilir.

Mastürbasyon

Mastürbasyon

Çoğu insan, vajinismus olmayan kadınların bile tam uyarılmadan önce cinsel ilişki sırasında genellikle ağrı veya rahatsızlık hissettiğinin farkında değildir. Çoğu kadın, cinsel uyarılmayı rahat giriş yaşayabilmek için önemli görür.

Vajinismusa etkisi olabilecek sorunlardan biri de, bir kadının herhangi bir vajinal girişle ilişkilendirilen ağrı korkusundan dolayı cinsel ilişkiye girme konusunda tereddüt etmesidir. Girimle birlikte mastürbasyon, bu korkuyu yenebilir.

Mastürbasyonun hedefi orgazm olmalıdır. Aynı zamanda genital ve klitoral dokunma yoluyla çeşitli hislerin keşfedilmesine ve genital bölgede rahatlamanın artmasına yol açabilir. Cinsel uyarılma, vulvanın rengini ve şeklini ve aynı zamanda vajinal kayganlaşmayı artırır. Bir kadın kendi cinsel yanıt verişinin farkında olduğu zaman kendisini cinsel uyarılma noktasına getirecek eylemlerin bilincinde olabilir. Bu durumda partnerine hangi duyuların kendisi için en iyisi olduğunu gösterebilir.

Duygusal Deneyimler

Duygusal deneyimler

Frustrasyon genel anlamıyla hayal kırıklığı demektir. Cinsel ilişkiye girmek isteyen ve her denemesinde vajinasında ilişkiyi imkansız hale getiren bir kasılmayla karşılaşan bir kadın, heyecandan üzüntüye ve utanca kadar duyguların her türlüsünü muhtemelen yaşar. Bazı kadınların genital bölgeleriyle ilgili başından beri olumsuz düşünceleri bulunur. Örneğin, genital bölgelerinin çirkin olduğunu düşünürler. Hatta artık “gereksiz” kelimesi de eklenebilir. Bu gibi düşünceler, mastürbasyonun da dahil olduğu herhangi bir cinsel ilişki sırasında olumsuz duyguların açığa çıkmasına neden olabilir ve bu duyguların ilerlemesi zaman alabilir. Aşırı utanç, yetersizlik veya “kusurlu” olma korkusu yoğun şekilde sorun yaratabilir. Eğer vajinismusu tedavi etmeden önce birçok giriş denemesi yapılırsa bu durum cinsel ilişki korkusuna yol açabilir ve her denemeden sonra yaşanan acının şiddetini artırabilir. Güzel bir deneyim yaşanabilmesi için gevşeme, sabır ve kendini kabullenme çok önemlidir.
İLGİLİ MAKALE

Vajinismus tedavisinde önerilmeyen yöntemler

Fzt. Osteopat İbrahim MAYDA

Hocam vajinismus tedavisini yapiyor musunuz? Ortalama kac seans suruyor acaba?... devamı