Nedir

Epilepsi Ameliyatı Nedir?

Epilepsi hastası olan birçok insan nöbetlerini kontrol altında tutabilmektedir. Fakat ilaçlar hastaların % 30’unda etkili değildir. Bazı durumlarda seçeneklerden biri de beyin ameliyatıdır.

Epilepsi ameliyatı, nöbetleri kontrol etmek ve kişinin hayat kalitesini yükseltmek için yapılan beyin ameliyatlarıdır.  Belli başlı iki tür epilepsi ameliyatı vardır:

  • Beynin nöbetlere neden olan kısmını alma ameliyatı.
  • Nöbet sinyallerinin beyinde yayılmasına aracılık eden sinir yollarına müdahale eden ameliyat.

Ameliyat ancak beyinde nöbetlerin başladığı, nöbet odağı denilen alan net bir şekilde belirlenebiliyorsa ve alınacak olan alan dil, duyular ve hareket gibi hayati bir işlevden sorumlu değilse düşünülür.  Ameliyatın uygun olup olmadığını belirlemek için kapsamlı bir test ve değerlendirme gerekir.

Adayları Kimlerdir

Nöbetleri kötürüm edici etki bırakan ve/veya ilaçlar tarafından kontrol altına alınamayan veya ilaçların yan etkileri son derece şiddetli olup kişinin hayat kalitesini büyük ölçüde belirlediği kişiler için bir seçenek olabilir.  Kanser, kalp hastalığı gibi diğer ciddi tıbbi problemleri olan insanlar genelde epilepsi ameliyatı için uygun görülmez.

Ameliyat Seçenekleri

Ameliyat Seçenekleri Nelerdir?

Epilepsiyi tedavi etmek için farklı ameliyat işlemleri mevcuttur. Yapılacak ameliyatın türü nöbetlerin tipine ve beynin nöbetlerin başladığı kısmına bağlıdır.

  • Lop rezeksiyonu:  Beynin en büyük bölümü serebrum lop denilen dört çift bölüme ayrılır: Frontal loplar, Parietel loplar, artkafa lobları ve Temporal (şakak) lopları. Temporal lop epilepsisinde nöbet odak bölgesi temporal lop içindedir ve bu gençlerde ve yetişkinlerde en yaygın epilepsi türüdür.  Bir temperal lobun çıkarılmasında temporal loptaki beyin dokusu, nöbet merkezini almak için rezekte edilir, yani kesilerek alınır.  Hastalıkta genellikle temporal lobun ön veya derin orta kısımları en fazla etkilenen kısımlardır.  Ekstratemporal rezeksiyon temporal lobun dışındaki alanlardan beyin dokusunu almayı kapsar.
  • Lezyonektomi: Bu ameliyat beynin nöbetlerden sorumlu, yaralanmış alanlar, tümör veya yanlış biçimlenmiş kan damarları gibi ayrık beyin  dokularını alma ameliyatıdır.  Hasarlı doku alındığında genellikle nöbetler durur.
  • Korpus Kallosotomi: Korpus kallosotomi beynin iki yarısını birbirine bağlayan bir demet sinir lifidir. Korpus kallosotomi bu yapının bütün kısımlarının alındığı, beyin yarı küreleri arasındaki iletişimin kesildiği ve nöbetlerin bir yarıdan ötekine sıçramasının engellendiği ameliyatlardır.  Bu uygulamaya bazen beyin ayırma ameliyatı denir ve şiddetli düşmelere veya potansiyel olarak ciddi yaralanmalara neden olabilecek kontrol edilemeyen çok şiddetli nöbetleri olan hastalara uygulanır.
  • Fonsiyonel hemisferektomi: Bu da bir tür hemisferektomi ameliyatıdır. Hemisferektomi beynin bir yarıküresinin, yani beynin yarısının alındığı ciddi bir ameliyattır.  Fonsiyonel hemisferektomideyse bir yarıkürenin beynin geri kalan kısmıyla bağlantısı kesilir, fakat beyin dokusunun ancak sınırlı bir kısmı alınır.  Bu ameliyat genellikle beynin bir yarıküresi normal işlemeyen 13 yaşından küçük çocuklara uygulanır.

Multipl Subpial Tranzeksiyon: Bu uygulama beynin herhangi bir risk yaratmadan alınamayacak olan bölgelerinde başlayan nöbetlerin kontrol altına alınmasına yardım etmek için yapılır. Cerrah beyin dokusuna bir dizi küçük yüzeysel kesik atar (tranzeksiyon).  Bu kesikler nöbetle ilgili sinir iletilerinin hareketini kesintiye uğratır, fakat normal beyin faaliyetini aksatmaz ve kişinin yetilerine zarar vermez.

Etkisi

Epilepsi Ameliyatı Ne Kadar Etkilidir?

Ameliyat tipine bağlı olarak etki değişmektedir.  Bazı insanlar ameliyattan sonra nöbetlerden tümüyle kurtulurlar.  Diğerlerinde nöbetlerin sıklığı azalır.  Kimi durumlarda ameliyat başarılı olmayabilir ve yeni bir ameliyat tavsiye edilebilir.  Birçok hasta ameliyattan sonra nöbetlere karşı ilaç almaya devam etme ihtiyacı duyacaktır.  Nöbetler kontrol altına alındıktan sonra ilaçlar azaltılabilir veya kaldırılabilir.

Riskleri

Epilepsi Ameliyatının Riskleri Nelerdir?

Epilepsi ameliyatı riskleri şunları kapsar:

  • Ameliyatlarla ilgili genel riskler:  Bunlar enfeksiyon, kanama ve anesteziye alerjik tepki verme riskidir.
  • Nörolojik zararlar riski:  Ameliyat mevcut problemleri kötüleştirebilir veya beynin fonksiyonlarında yeni sorunlar yaratabilir.  Nörolojik zararlar, görme, konuşma, hafıza veya hareket gibi işlevlerin yitirilmesi anlamına gelebilir.

Ameliyatın başarısız olma riski: Ameliyat öncesi çok dikkatli değerlendirmeler yapılsa bile, ameliyat nöbetleri azaltıp ortadan kaldıramayabilir.  Ameliyata karar vermeden önce doktorunuz size uygulamanın olası risklerini ve faydalarını anlatacaktır.

Ameliyat Tekrarı

Ameliyat Tekrarı

Bazı vakalarda ameliyattan hemen sonra izole nöbetler gerçekleşebilir. Bu durum ameliyatın başarısız olduğu anlamına gelmez.  Bazen nöbete sebep olduğu sonradan anlaşılan beyin dokusunu almak için ikinci bir ameliyat veya ameliyatın tekrarlanması gerekebilir.

Doç. Dr. Nalan KAYRAK

merhaba hocam, ben 11 yıldır epilepsi hastasıyım . artık nöbetimin nerde geleceği korkusuyla yaşamaktan bıktım. epilepside ameliyat sonuç olabilir mi ... devamı