Uyku bozuklukları: Yaşlanmak uykuyu nasıl etkiler?

65 yaşını geçmiş kadın ve erkeklerin yarıdan fazlası, en az bir çeşit uyku sorunundan şikayet eder. Birçok yaşlı insan sürekli uykusuzluk veya başka uyku sıkıntıları yaşar.

Yaşlandıkça, uyku alışkanlıklarımız değişir. Genel olarak yaşlı insanlar, parça parça uyurlar ve genç insanlara göre uykunun 3 ile 4. evrelerinde ve REM uykusunda (örneğin, derin uyumak ve rüya uykusu) daha az vakit harcarlar. Bununla birlikte, hangi yaşta olursanız olun, güç kazandırıcı iyi bir uyku, fiziksel ve duygusal sağlık için gereklidir.

Yaşlı insanlarda uyku sorunları

Yaşlandıkça iyi uyuma yetimizin kaybolmasına, birçok faktör katkıda bulunabilir. Bazı yaygın nedenler aşağıda yer almaktadır:

Kötü uyku alışkanlıkları: Düzensiz uyuma-uyanma alışkanlıkları bir kişinin sirkadiyen ritmini (24 saalik biyolojik ritim) etkileyebilir ve düzenli bir uyku zamanlaması oturtmasını zorlaştırabilir. Diğer davranışsal konular; örneğin yatma zamanından önce alkol almak, yatakta uyanık olarak fazla zaman geçirmek ya da gün içinde kestirmek de kişinin uyuma yeterliliğini etkiler.

Tıbbi hastalıklar: Yaşlı kişilerde belli kronik sağlık sorunları yaygındır. Kalp yetmezliği de dahil, kireçlenme, mide ekşimesi, menopoz ve Alzheimer gibi sağlık sorunları uykuyu etkileyebilir. Çünkü bunlar uykuya dalmayı zorlaştırabilir ya da kişinin çok sık uyanmasına neden olabilir. Sonuçta da uyku kalitesi ve süresi bozulur.

İlaçlar: Bazı ilaçlar kişinin uykuya dalma ve uykuda kalma yetisini zayıflatabilir ve hatta geceleri ayıklığını körükleyebilir.

Psikolojik sıkıntılar ya da psikiyatrik bozukluklar: İlerlemiş yaş, birçok yaşanmışlıkla da ayırdedilir; bunların kimisi olumlu, kimisi olumsuzdur. Örneğin, sevilen kişilerin ölümü, aile evinden taşınma hayatı değiştirir ya da hastalıklar nedeniyle ortaya çıkan fiziksel sınırlamalar önemli düzeyde strese ve uyuma güçlüklerine neden olur.

Uyku bozuklukları: Uykuda nefesin geçici olarak durması, huzursuz bacak sendromu ve periyodik uzuv hareketleri gibi uyku bozuklukları, bazı durumlarda yaşlılıkla bağlantılı olabilir.  

Emeklilik: Emeklilik genellikle günlük aktivitenin azalmasına ve atıl zaman bolluğuna neden olur. Bu da düzensiz uyuma-uyanma zamanlamasına ve kronik uyku sorunlarına yol açabilir.

Yeterli uyuyor musunuz?

Her insanın uyku ihtiyacı farklıdır. Eğer gençliğinizde olduğundan daha az uyuyorsanız, buna rağmen gün içinde kendinizi dinlenmiş ve enerjik hissediyorsanız, bu sadece şu anda daha az uykuya ihtiyaç duymanızdan kaynaklanabilir. Ancak, eğer uykusuz olmanızın günlük aktivitelerinizi etkilediğini fark ediyorsanız, doktorunuzla konuşmalısınız. Çünkü uyku kalitenizi arttırmak için atabileceğiniz adımlar vardır.