• İçindekiler
• Nedir
• Belirtiler
• Gerçekler ve İpuçları
• Tedavi

Nedir

Distimi aralıklı olarak 2 yıl veya daha fazla süren, yorgunluk ve karamsar duygu durumu, zevk almama, düşük özgüven ve bir cesaretsizlik hissiyle tanımlanan daha hafif bir depresif hastalıktır. Duygu durumu birkaç hafta kendini iyi hissetmeleri hemen takip eden daha uzun iyi olmama dönemleriyle depreşir ve hafifler. Araya daha şiddetli depresif epizotlar girebilir; buna çifte depresyon denir.

Distiminin yaşam boyu riski yaklaşık %3’tür. Bozukluğun kronik niteliği yüzünden 6 aylık görülme sıklığı yalnız biraz daha azdır. Distimi oranları kadınlarda ve boşanmış insanlarda yüksektir. Nükseden kısa depresyon hakkında daha az epidemiyolojik bilgi vardır ama Zürih ileriye dönük çalışmasında nükseden kısa depresyon için 6 aylık görülme sıklığı yaklaşık %5’ti, bu majör depresyon için bulunan orana çok benzerdir.

Nedir?

Depresyonun daha az şiddetli bir türü, kişiyi sakat bırakmayan ama iyi işlevselliğini veya iyi hissetmesini engelleyen uzun süreli, kronik belirtiler içeren. Distimik bozukluğu olan birçok insan yaşamlarının bir zamanında majör depresif epizotlar da yaşar.

İnsanı günlük işlerini yapamayacağı bir noktaya kadar zaafa uğratmaya meyilli değildir ama bozukluk stres ve önemli yaşamsal sorumluluklarına müdahaleye neden olacak kadar şiddetlidir.

San Francisco’lu psikiyatr Michael Freeman, ‘hafif depresyonları olan insanlar hala iş görebilirler ama beceriksizdirler,’ diyor. ‘Kendilerini başarısız olarak görürler.’ Distiminin tetikleyici bir olayı olabilir veya olmayabilir. Çok sık olarak suçlanacak hiçbir şey yoktur, ne bir kayıp ne de yaşam değişikliği. Bu, hem etkilenmiş insan hem de sevdikleri için kafa karıştırıcı olabilir. Ama tıpkı sanki birdenbire soğuk algınlığına yakalanmak gibi görünürde hiçbir sebep yokken distimiye kayabilirsiniz.

Distimiyle İlgili Bazı İstatistikler

Distimik bozukluğun (kronik, hafif depresyon) belirtileri teşhis için kriterleri karşılamak için yetişkinlerde en az 2 yıl (çocuklarda 1 yıl) devam etmelidir.

Distimik bozukluğu olan yetişkinlerin yaklaşık yüzde 40’ı belirli bir yılda majör depresif bozukluğun veya bipolar bozukluğun kriterlerini de karşılarlar.

Çoğunlukla çocuklukta, ergenlik çağında veya erken yetişkinlikte başlar.

Belirtiler

Belirtiler

Belirtiler kişiden kişiye değişebilir. Kişi aşağıdaki depresyon belirtilerinden birisini 2-3 haftadan uzun süre yaşıyorsa depresyonda olabilir.

• Enerji düşüklüğü
• Uyku bozuklukları
• İştah bozuklukları
• Asabiyet veya kolayca öfkelenme
• Düşük özgüven de klinik görüntünün genellikle bir parçasıdır.
• Konsantre olamama
• Değersizlik hisleri
• Kederli duygu durumu

Düşünme, hisler, davranış ve fiziksel sağlıkta değişikliklere neden olur.

Majör depresif epizodun kriterlerine uymayan ilave depresif belirtiler eşliğinde en az 2 yıl depresif duygu durumuyla tanımlanır.

Distimi kişinin yaşamının ilk yıllarında gelişmeye meyillidir ama çoğu insan tedavi aramakta neredeyse on yıl gecikir.

Distimi erkekleri ve kadınları etkileyebilir; ama kadınlarda daha sık görülür. Çocuklukta veya ergenlik çağında başlayabilir. Birçok hastalıkta olduğu gibi distimi ayrımcılık yapmaz.

Distimi belirtileri olan çocukların bir akıl sağlığı uzmanı veya hekim tarafından değerlendirilmesi çok önemlidir.

Gerçekler ve İpuçları

Gerçekler ve İpuçları

• Distimik bozukluk kronik bir durum, hastalık veya depresyondur ama majör depresyondan daha az şiddetlidir.
• Genellikle distimik bozukluğun belirtisi en az iki yıl hemen hemen her gün majör depresyonun esaslı kriterleri olmaksızın depresif duygu durumu ve düşük enerji, uyku veya iştah bozukluklarıdır.
• Distimik bozukluk azalmış hızlı göz hareketi (REM) uykusu ve bozulmuş uyku sürekliliğinden oluşan uyku anormallikleri olan insanların yaklaşık %20 ile %50’sinde gerçekleşir.
• Distiminin sebepleri karmaşıktır ve henüz tam anlaşılmamıştır. Uyku anormallikleri, hormonlar, nörotransmitterler, yetiştirilme, kalıtım ve stres etkenleri, stresler hepsi bu bozukluğun sebepleri olarak gösterilmiştir.
• Bu bozuklukta risk faktörleri depresyonlu biyolojik akrabalara, distimili biyolojik akrabalara sahip olmak, kadın olmak, stresli yaşam olayları, kronik bir tıbbi duruma sahip olmaktır.
• Bu bozukluğu tedavi etmek için kullanılan bazı ilaçlar arasında fluoksetin, sertralin, paroksetin ve sitalopram bulunur.

Tedavi

Tedavi

Distimik bozukluktan mustarip bir bireyle yapılacak tüm tedavi sıcak, destekleyici ve ilgili bir ortamda gerçekleştirilmelidir.

Tanısal hususlara da özel dikkat verilmelidir, örneğin distimik durumun altında yatan veya ona neden olan alkol veya uyuşturucu madde istismarı, sosyal anksiyete veya diğer fobiler gibi.

Depresyonun tedavisinin temel türleri antidepresan ilaçları, psikoterapiyi veya depresyon kendi kendine yardım stratejilerini içerir.

Bu psikolojik sorun için tedavi seçeneği psikoterapidir. Bu depresyonu tedavi etmek için birkaç şekilde kullanılır:

• Bireysel Psikoterapi: Kısa süreli yaklaşımlar tercih edilir çünkü kişinin yaşamında genellikle bunları normal işleyiş seviyelerine döndürmek için gerçekçi, ulaşılabilir hedeflerin üzerinde dururlar.
• Grup Terapisi: Bir grup herhangi bir terapistten daha çok kişiyi destekleyici olabilir ve hastanın düşünüş ve davranışındaki tutarsızlıkları ortaya çıkarabilir.
• Aile Terapisi: Aile merkezli yaklaşımlar hastanın belirtilerinden ziyade aile sisteminde ‘hasta üyenin rolü’ üzerinde doğrudan odaklanmalarıyla bireysel yöntemlerden ayrılırlar.

Hangi psikoterapi yaklaşımı kullanılırsa kullanılsın terapist tarafından destekleyici, değişime yönelik ortam ve iyi dayanışma kurulmalıdır.

Distimide depresyonun kronik niteliği yüzünden çoğunlukla antidepresan ilaçlar da tavsiye edilir. Bu bozukluğun uzun süre ilaçlarla tedavisinden kaçınılmalıdır; ilaç akut belirti giderme amacıyla reçete edilmelidir.

Yaşam tarzı değişikliklerinin her zaman olumlu bir etkisi vardır ama depresyon ağırlaştıkça bunları gerçekten yapmak daha çok çabayı gerektirebilir. Depresyonda kendi kendine yardım distimik bozukluğu iyileştirmede önemli bir rol oynar. Diğer depresyon tedavileriyle el ele hareket eder.