• İçindekiler
• Nedir
• Neler Yiyebilirsiniz
• Nasıl İşe Yarıyor
• Uzmanlar Ne Diyor
• Düşünceler

Nedir

Metabolizmanızı Yönetin: Özellikleri

Metabolizmanızı Yönetin adlı kitabın yazarı Jillian Michaels NBC kanalındaki The Biggest Loser Show (En Fazla Kaybeden) programının zorlu kuvvet egzersizleri hocası olarak tanınıyor. Kitabında, sağlıklı ve ince bir vücudun sırrının vücudumuzdaki endokrin (iç salgı bezleri) sistemini elden geçirmekte yattığını anlatıyor.

Michaels, işlenmiş abur cuburlar, ilaçlar ve çevrede bulunan toksinlerin hormonlarımızı, dolayısıyla da metabolizmamızı raydan çıkaracağını savunuyor.

“Besin değerleri açısından yetersiz beslenme tarzımız, stresli yaşam biçimimiz ve toksinlerle dolu yiyeceklerimiz endokrin sistemimize, hormon dengemize ve metabolizmamıza zarar vererek kilo kaybını neredeyse imkânsız hale getirdi,” diye yazıyor Michaels.

Metabolizmanızı Yönetin programının sıradan bir diyet olmadığını söylüyor, Michaels. Nasıl yemeniz ve ne yemeniz gerektiğini söyleyerek metabolizmayı düzeltmeye yönelik hazırlanmış bir beslenme tarzı olduğunu belirtiyor. Böylelikle sadece kilo vermekle kalmayıp aynı zamanda kalp krizi, şeker hastalığı ve kanser gibi risklerin de önlenmiş olacağını ekliyor.

Metabolizmanızı Yönetin programı üç aşamadan oluşuyor. İlk aşamada yeme alışkanlıklarınızda besleyici olmayan (işlenmiş koruyucu ve katkı maddeleriyle dolu) yiyecekleri çıkarıyorsunuz. Daha sonra bunların yerine yağ yakan sağlıklı yiyecekleri ekliyor ve son aşamada da sağlıklı yiyecekler, egzersiz ve düzenli uyku alışkanlığı ile hormon dengesini yeniden kuruyorsunuz.

Michaels, bu kitapta menopoz veya metabolik sendromu gibi durumlarla nasıl baş edileceğini gösteren rehberlerle sadece zayıflamanın püf noktalarından fazlasına yer veriyor.

Neler Yiyebilirsiniz

Metabolizmanızı Yönetin: Neler Yiyebilirsiniz?

Michaels özetle “Eğer yediğiniz topraktan yetişmiyorsa ya da bir annesi yoksa onu asla yemeyin,” diyor.

Bunun dışında Metabolizmanızı Yönetin diyeti 10 “cevher besin” yiyecek grubuna odaklanıyor. Bunlar:

1. Baklagiller (bezelye ve hububat)
2. Alyum bitki ailesi (soğan, pırasa, sarımsak, arpacık soğanı)
3. Gülgiller ailesine ait meyveler (çilek, frambuaz, yabanmersini, ahududu, kuşburnu)
4. Et ve yumurta (bu gruba somon gibi yağlı balıklar da dâhildir)
5. Renkli sebze ve meyveler
6. Turpgiller ailesine ait sebzeler (brokoli, karnabahar, brüksel lahanası, lahana)
7. Yapraklı, koyu yeşil sebzeler
8. Kabuklu işlenmemiş yemişler ve tohumlar
9. Az yağlı, organik süt ve yoğurt ürünleri
10. Tam tahıllar

Kitap et, süt ve yoğurt ürünleri ile yumurta gibi bazı grupların mutlaka organik olması gerektiğini söylüyor. Sert kabuklu sebze ve meyveler de dâhil olmak üzere diğer yiyeceklerin ara sıra organik olmayanlarını tüketmenin bir sakıncası olmadığını belirtiyor.

Bu beslenme programında besleyici değeri olmayan yiyecekler –kimyasallar, trans yağlar, hidrojene nebati yağ, işlenmiş tahıllar,  yüksek fruktozlu mısır şurubu, suni tatlandırıcılar, suni koruyucular ve renklendiriciler, (mono sodyum glutamat gibi) tüm glutamatlar ve diğer katkı maddeleri tamamen yasaklanmış.  

Az miktarda izin verilen yiyecekler arasında nişastalı sebzeler; kuru veya konserve tropikal meyveler; soya ürünleri; içki; tam yağlı süt ve yoğurt ürünleri; yağlı etler; konserve yiyecekler ve kafein bulunuyor.

Kitapta iki haftalık örnek öğün düzenlemesine ek olarak porsiyon miktarı önerileri, alışveriş listesi ve yemek tarifleri de diyeti uygulayanların mönülerini düzenlemelerine yardımcı oluyor.

Aşağıda günlük bir mönünün örneği verilmiştir:

• Kahvaltı: Çırpılmış yumurta beyazı, yağda kızarmış domates ve 1 greyfurt
• Öğlen: Güneybatı tavuk salatası (tarifi verilmiştir)
• Ara öğün: 1 portakal ve 1 avuç ceviz
• Akşam: Patlıcanlı, renkli biberli ve soğanlı dil şiş

Nasıl İşe Yarıyor

Metabolizmanızı Yönetin: Nasıl İşler?

İlk aşama, hangi yiyecekleri eleyip hangilerini yemenizi öneren listeyi uygulamanız için süpermarkette başlar. “Bu aşama, kilo aldıran hormonları artırıp kilo verdiren hormonları engelleyerek hormon dengesini bozan besleyici değeri olmayan yiyeceklerin kaldırılmasına yardımcı oluyor,” diyor Michaels.

Diyeti uygulayanlar bu aşamada ayrıca mutfakta, banyoda ve bahçede kullanılan tehlikeli kimyasallardan kurtularak evlerini toksinlerden arındırmaya teşvik ediliyor.

İkinci aşama sağlıksız beslenmenin yol açtığı hasarı onararak ideal beslenmeye ulaşmayı içeriyor.

Son aşamada ise Metabolizmanızı Yönetin kitabı, yağ yakmak için metabolizmanızı yeniden nasıl yapılandıracağınızın yollarını gösteriyor. Bu aşamada yer alan bazı stratejiler:

• Her dört saatte bir yemek yiyin. Günde üç ana, bir ara öğün yiyin ve akşam saat 9’dan sonra hiçbir şey yememeye ve yatmadan önce de karbonhidrat almamaya dikkat edin.
• Şişkinlik değil, tok hissedene kadar yiyin.
• Her ana ve ara öğünde protein, karbonhidrat ve yağ almaya dikkat edin.

Michaels’dan beklenileceği gibi Metabolizmanızı Yönetin kitabında önerilen egzersiz programı oldukça ağır ve kapsamlı. Diyeti uygulayanlara kardiyo ve kuvvet egzersizleri dâhil olmak üzere haftada 4-5 saat yüklü bir fitness programı öneriyor. Michaels’ın egzersiz programı ile ilgili tavsiyesi: “Bundan nefret etseniz bile kendinizi yapmaya zorlayın.”

Uzmanlar Ne Diyor

Metabolizmanızı Yönetin: Uzmanlar Ne Diyor?

Uzmanlara göre kilo vermede, kalori hesabı yapılan sağlıklı bir beslenme programıyla birlikte bol egzersiz yapmak bilimsel açıdan kanıtlanmış bir yol.

“Çevredeki toksinlerin, sürekli kilo alınıp verilen yo-yo diyetlerin veya suni katkı maddeleri içeren yiyeceklerin hormon dengesini bozup kilo aldırdığına dair bilimsel bir kanıt yok,” diyor Amerikan Diyet Kuruluşu’nun eski başkanlarından Connie Diekman.

Kilo uzmanı Michelle May de vücudumuzdaki hormonların her birinin belli bir görevi olduğunu ve onları kitapta bahsedildiği gibi dost veya düşman olarak sınıflandıramayacağımızı belirtiyor. “Hormonlar, binlerce yıl süregelmemizi sağlayacak şekilde yiyeceklere ve hareket seviyemize göre kendilerini dengelemeyi becermiştir,”  diyor, May.

Aç mıyım? Diyetler İşe Yaramayınca Ne Yapmalı? adlı kitabın da yazarı olan May yo-yo diyetlerinin ve kötü beslenmenin vücudumuzun ihtiyaçlarına cevap vermediğinde hemfikir. Ancak, Michaels’ın katı beslenme kurallarının yo-yo etkisini düzeltmek yerine buna neden olacağından endişe duyuyor.

“Bazı yiyecekleri düşmanlaştırmak, beslenme alışkanlıklarının uzun süreli değişmesine yol açmaz,” diyor May. “Bunun yerine yiyeceklerinizde bir denge, çeşitlilik ve porsiyon düzenlemesi kurarken kendi sağduyunuza güvenin.”

Diekman, kitabın sağlıklı, işlenmemiş yiyeceklere yaptığı vurguyu beğendiğini söylese de diyetin bu kadar düşük kalorili olmasından dolayı bazı endişeleri olduğunu da ekliyor.

“Kitaptaki mönülerin çoğu günde 1300 kaloriyi geçmeyen protein değeri yüksek ve karbonhidrat değeri düşük yiyeceklerden oluşuyor. Hatta bu günlük mönülerden bir tanesi toplam 700 kalori ki bu da neredeyse oruç tutmakla eşdeğer,” diyor.

St. Louis’deki Washington Üniversitesi’nde beslenme danışmanlığı da yapan Diekman, kadınların günde en az 1400-1600, erkeklerin de 2000 kalori almaları gerektiğini söylüyor.

Diekman ayrıca her işlenmiş gıdanın da zararlı olmadığına dikkat çekiyor.

“Tam tahıllı ekmek ve kahvaltılık gevrekler, donmuş sebzeler, kendi suyundaki konserve meyveler, az tuzlu konserve fasulye işlenmiş sağlıklı yiyeceklere birkaç örnek,” diyor.

‘En Fazla Kaybeden’ programında yarışmacılar korku sayesinde motive olsalar da zorlu spor hocası yaklaşımının diyeti uygulayanların yaşam tarzlarında kalıcı değişiklikler yapmalarına pek de yardımcı olmayabilir.

“Araştırmalar, korkunun beslenmede uzun süreye yayılan değişikliklerde etkisi olmayan, kısa vadeli bir motivasyon aracı olduğunu gösteriyor,” diyor Diekman.

Düşünceler

Metabolizmanızı Yönetin: Kafa Yorulması Gereken Noktalar

Bu kitabın okuyucuları teknik tıbbi terimler ve toksin gibi korkutucu kelimelerden bunalabilir. Kitapta hormonlar, metabolizma, nörokimya, biyokimya ve endokrin üzerine yapılan onca tartışma okuyucunun başını döndürmeye yetiyor.

Michaels, ‘En Fazla Kaybeden’ programında harika bir spor hocası olduğunu kanıtladığı için onun egzersizle ilgili tavsiyelerine kulak vermekte fayda var ancak, Metabolizmanızı Yönetin diyetini uygulamak isteyenler bu programa karşı tedbirli olmalı. Mönü planlamaları, bir tür sağlıklı beslenme rehberi gibi kullanılabilir ama porsiyonlarda daha bonkör davranılabilir. Diyeti uygulayacaklar, yiyecekleri çeşitlendirmekten de çekinmemeli.

Hormonlarınız ve tiroidinizle ilgili bilgilenmek veya düzenli kullandığınız ilaçları bırakmanın güvenilir olup olmadığını öğrenmek istiyorsanız, mutlaka bir doktora danışın.