• İçindekiler
• Nedir
• Risk Faktörleri
• Önleyici Faktörler
• Depresyon
• İntihar Yöntemleri
• İntihar Tehdidi
• Yardım

Nedir

Birçok genç insan, ailevi sorunların yanı sıra yüksek stres ve karmaşa seviyeleriyle karşı karşıya gelir. Kızgın hormonları da katarsanız bir ergenin baş edemeyeceği hale gelebilir. Belki de ergen intiharlarının gitgide daha yaygınlaşması şaşırtıcı değil.

Aslında 2005 yılında intihar, 13 ila 19 yaşındaki genç insanlar arasındaki üçüncü önde gelen ölüm nedeniydi. Geçen yıl bu yaş grubunda 1809 intihar meydana geldi. Erkekler özellikle risk altında. Bu sayı içinde 1445 intihar erkekler tarafından gerçekleştirildi.

Ne var ki, intihar girişimleri intiharları büyük ölçüde geçiyor. Erkekler girişimlerinde daha sert yöntemleri seçtiği için genelde daha başarılı oluyorlar. Ama kızlar intihara erkeklerden 3 ila 5 kat daha çok girişiyorlar.

Ciddi ciddi intihar düşündüğünüz olduysa, yani sadece moral bozukluğu yaşamayıp gerçekten planlar yaptıysanız bunu ciddiye almanız önemli. Güvendiğiniz bir yetişkinle veya zihin sağlığı uzmanıyla derhal temas kurun.

İntihar risk faktörlerini bilmek de önemli, böylece intihar konu olarak açılsa bile kendinize, bir arkadaşınıza veya aile ferdine yardım edebilirsiniz.

Risk Faktörleri

Ergen İntiharı Risk Faktörleri Nelerdir?

Risk faktörleri, birini daha büyük risk ihtimali altına sokan alışkanlıklar veya geçmişlerdir. Bazı intihar risk faktörleri kalıtımsal olarak geçebilir, örneğin intihar geçmişi olan bir aile gibi. Fiziksel hastalık gibi başka faktörler kontrolünüz dışında olabilir. Ama intihar risk faktörlerini erken fark edebilirseniz ve kontrol edebileceklerinizi değiştirmeye girişirseniz hayatınızı, yakın bir arkadaşınızın veya aile ferdinin hayatını kurtarabilirsiniz.

Aşağıdaki risk faktörlerini okuyun ve kontrol edebileceklerinizi işaretleyin. (Örneğin, bir zihin sağlığı uzmanıyla sosyal destek eksikliği, umutsuzluk hisleri veya depresyon gibi duygu durum değişikliklerini konuşabilirsiniz.)

Bu intihar risk faktörlerini ciddiye almanız önemli.

• Geçmişte intihar girişim(ler)i
• Psikolojik veya zihinsel bozukluklar, özellikle depresyon ve şizofreni ya da sosyal kaygı gibi diğer duygu durum bozuklukları
• Madde istismarı ve/veya alkol bozuklukları
• Taciz veya şiddet geçmişi
• Ailede intihar geçmişi
• Umutsuzluk hissi
• Fiziksel hastalık
• Düşüncesiz veya saldırgan eğilimler
• Mali veya sosyal kayıp
• İlişki kaybı
• Soyutlanma veya sosyal destek kaybı
• İntihar yöntemlerine/araçlarına kolay erişim
• İntihar etmiş başka kişilere maruz kalmak

Önleyici Faktörler

İntihar önleyici faktörler nelerdir?

İntihar önleyici faktörler, intihar girişimi potansiyelini azaltan şeylerdir. Örneğin:

• Fiziksel, zihinsel ve madde istismar bozuklukları için psikolojik ve klinik bakım
• İntihar yöntemleri/araçlarına kısıtlı veya sınırlandırılmış erişim
• Aile ve topluluk desteği
• Tıp veya sağlık hizmetleri personelinden destek
• Sorun çözme ve karışıklık giderme yetenekleri geliştirme
• İntihardan caydıran dini ve kültürel sistemler

Depresyon

Depresyon İntiharla Bağlantılı mı?

İntiharı önlemek istiyorsanız depresyonu anlamak önemli. Depresyon genelde çaresizlik, değersizlik ve umutsuzluk hislerini tarif etmek için kullanılır. Ergenler üzgün veya karamsar hissettiklerinde sık sık depresyondayım derler. Çoğumuz bazen üzgün veya karamsar hissetsek de depresyon hisleri daha uzun sürer ve genelde daha ciddidir.

Bir zihin sağlığı uzmanı (mesela psikolog veya psikiyatr), depresyonu teşhis ve tedavi eder. Bir kişide aşağıdaki belirtilerden en az beşi varsa depresyon tanısı konulur:

• Günün büyük bölümünde keyifsiz, depresif ve üzüntülü ya da asabi ve sinirli hissetmek
• Günlük etkinliklere ilgi kaybı
• Belirgin kilo kaybı ya da alımı; iştahta azalma ya da artma
• Uyumakta zorluk ya da fazla uyumak
• Tedirgin ve hareketli ya da durgun hissetmek
• Yorgunluk veya enerjisizlik
• Değersiz veya gereksiz yere suçlu hissetmek
• Konsantrasyon zorluğu ve/veya kararsızlık
• Ya belli bir plan veya intihar girişimi olmadan tekrarlayan ölüm düşünceleri ya da belirli bir intihar planı

Bu belirtilerden beş ya da daha fazlasına sahipseniz anne babanızla konuşun. Onlar size tanı ve muhtemelen ilaç ve/veya terapi dahil uygun tedavi için bir zihinsel sağlık uzmanıyla randevu ayarlayabilirler.

İntihar Yöntemleri

İntihar yöntemlerine erişimi kısıtlayın

İntihar önleyici faktörlerden biri, onu işleme yöntemlerine erişimi kısıtlamaktır. İntihar riski taşıyan birinin arkadaşları ve aile fertlerinin yaygın kullanılan yöntemleri anlaması çok önemlidir.

Yetişkinler arasındaki en yaygın intihar yöntemi ateşli silah kullanımıdır. Anne babanız, aile fertleriniz veya yetişkin arkadaşlarınız silaha sahipse intihar risk faktörleri taşıyan birinin silaha erişememesini garanti etmek için dikkatli önlemler almalılar, özellikle tetik kilidi ve kilitli dolaplar. (Böyle güvenlik önlemleri, çocukların yanlışlıkla kullanımını da engelleyebilir.)

Diğer yaygın intihar yöntemleri arasında havasız kalma, suda boğulma, damar kesme, ilaç veya yasal olmayan uyuşturucu doz aşımı, karbon dioksit zehirlenmesi yer alır. İntihar risk faktörleri olan birinin arkadaşları ve ailesi, kişinin bıçak, ip, boru ve ilaç gibi şeylere erişimini kısıtlamak için mümkün bütün adımları atmalılar.

İntihar Tehdidi

Biri intiharla tehdit ederse ne yapmalıyım?

Herhangi bir intihar düşüncesini ve tehdidini ciddiye alın. Kişi dışarıdan mükemmel bir yaşama sahip görünse bile, kapalı kapılar ardında neler olup bittiğini bilmek imkansızdır.

İntihar düşünen ergenler arkadaşlarından, ailelerinden, sağlık hizmetleri veya zihin sağlığı uzmanlarından derhal yardım istemeli. Her kim intihar tehdidinde bulunan bir ergenle karşılaşırsa hemen zihinsel sağlık uzmanlarıyla temasa geçmelidir.

Bir intihar tehdidinin ciddiyetine dair şüpheleriniz bile varsa bunu yine de acil bir durum olarak değerlendirip uygun adımı atmanız gerekir.

Yardım

İntihar düşünen ergenlere yardım etmek

İntihar düşünen ergenler için birçok kaynak mevcut. Yakın arkadaşlar, aile fertleri, öğretmenler ve diğer topluluk üyeleri rahatlık ve moral desteği sağlayabilir.

İntihara meyilli hissediyorsanız veya öyle birini tanıyorsanız bu insanlara yaklaşıp hislerinizi ifade etmekten çekinmeyin. Dini gruplar ve topluluk organizasyonları da değerli kaynaklar olabilir. Ayrıca, anonim yardım sağlayan intihar yardım hatları da var.