Nedir

Nedir?

Hiperhidrasyon, su intoksikasyonu ya da aşırı hidrasyon olarak da bilinen su zehirlenmesi, aşırı su tüketimi sonucu vücuttaki elektrolitlerin normal dengesi güvenli sınırlar dışına çıktığı zaman oluşan, beyin fonksiyonlarında olası ölümcül bir bozulmadır.

Normal, fiziksel, beslenme ve zihinsel olarak sağlıklı bireylerin yanlışlıkla çok fazla su tüketmekten endişelenmeleri için çok az neden var. Neredeyse normal bireylerde su intoksikasyonuna bağlı tüm ölümler ya katılanların çok büyük miktarlarda su içmeye çalıştığı su içme yarışmalarından ya da elektrolitler yerine konmadan gerekli su miktarının alındığı çok uzun süren yoğun egzersizlerden kaynaklanır.

Herhangi başka bir madde gibi su da aşırı tüketildiğinde zehir olarak düşünülebilir. Tıp alanında öneri, vücut kütlesine bağlı olarak günde en az 1-2 litre içmektir. Su zehirlenmesi ancak bundan çok daha yüksek miktarlarda gerçekleşir.

Risk Faktörleri

Risk faktörleri

Gastroenterit, özellikle bebeklerde ve çocuklarda

Gastroenterite bağlı şiddetli ishal ve kusma, çok büyük miktarlarda elektrolit kaybına neden olabilir. Enfeksiyöz ajanlardan (öncelikle rotavirüs) kaynaklanan gastroenterit, önemli bir bebek ve çocuk ölümü nedenidir. Gastroenterit yönetimi, su ve elektrolitlerin hem su kaybını hem de su zehirlenmesini önleyecek oranlarda yerine konmasını gerektirir. İçme suyu kaybolan suyun yerine konmasını ve su kaybının önlenmesini sağlayacaktır, ama kişi başka bir içecek ya da yiyecek tüketemiyorsa kaybolan elektrolitler yerine konamaz, bu da su zehirlenmesiyle sonuçlanır. Kusma ve ishal için alınan sıvılar kaybedilen sıvılarla izotonik olacak şekilde doğru dengelenmiş olmalıdır. Bu durumlarda oral rehidrasyon tedavisi için özel formüller vardır.

Düşük vücut kütlesi (bebeklerde)

1 yaşın altındaki çocuklar için, çok fazla su almak çok kolay olabilir, özellikle de çocuk 9 aydan daha küçükse. Vücut kütleleri çok küçük olduğu için vücutlarına göre çok fazla su almaları kolaydır.

Dayanıklılık sporları

Maraton koşucuları koşu sırasında çok fazla su içerlerse su zehirlenmesine meyilli hale gelirler. Bu, sporcular çok fazla su içtiğinde, sodyum düzeylerinin 135 mmol/L''nin altına düşmesinden kaynaklanır. Bu, çeşitli yönergeler tarafından aşırı sıvı alımının neden olduğu bir durum olarak belirtiliyor. Bu, maraton koşucularında dilüsyonel hiponatremi adıyla kapsamlı olarak tanımlanmıştır. Maraton yarışlarında görevlendirilen tıp personeli, koşucular düştüğünde ya da zihin bulanıklığı belirtisi gösterdiğinde su zehirlenmelerinden şüphelenmeleri için eğitilmiştir.

Aşırı efor ve ısı stresi

Aşırı terleme teşvik eden herhangi bir faaliyet ya da durum, bu kaybolan sıvıları yerine koymak için su tüketildiğinde su zehirlenmesine neden olabilir. Aşırı sıcak ve/veya nem altında uzun süreler çalışan kişiler elektrolit dengesini koruyacak şekilde yemeye ve içmeye özen göstermelidir. MDMA (Ekstazi) gibi uyuşturucular kullanan kişiler aşırı efor sarf edebilir, aşırı terleyebilir ve kaybolan sıvıyı yerine koymak için büyük miktarlarda su içerek elektrolit dengesizliğine ve su zehirlenmesine neden olabilir. Bu, antidiüretik hormon (ADH) miktarını artıran ve idrarla kaybedilen su miktarını azaltan ekstazi kullanımıyla şiddetlenir. Aşırı sıcakta ya da nemde dinlenen insanlar bile, kısa sürede kaybedilen sıvı için büyük miktarda su içerlerse su zehirlenmesi riski taşırlar.

Psikiyatrik durumlar

Psikojenik polidipsi,  hastaların kendilerini büyük miktarda su içmek zorundaymış gibi hissettiği ve su zehirlenmesi riski altına girdiği psikiyatrik bir durumdur. Bu durum, hastaların aynı zamanda başka psikiyatrik belirtileri de varsa özellikle tehlikelidir (çoğunlukla böyledir), çünkü bakımı üstlenen kişilerin hiponatremik belirtileri yanlış yorumlaması mümkündür.

Tıbbi durumlar

Birçok bozukluk, özellikle böbrek bozuklukları elektrolit dengesini etkileyebilir. Diüretik tedavi, mineralokortikoid eksikliği, ozmotik diürez (kontrolsüz diyabetteki hiperglisemi gibi) ve AIDS ile ilgili bozukluklar, her zaman su zehirlenmesine neden olmasalar da elektrolit dengesizliğinin diğer yaygın nedenleridir.

Latrojenik

Bilinci yerinde olmayan biri damar yoluyla beslenirken (örneğin, total parenteral beslenme veya bir nazogastrik tüp yoluyla) verilen sıvılar kaybedilen sıvı ve elektrolitlerle uyumlu biçimde dikkatle dengelenmelidir. Bu sıvılar genellikle hipertoniktir, bu nedenle su çoğunlukla birlikte verilir. Eğer elektrolitler gözlenmezse (hatta ayakta tedavi gören bir hastada bile) hipernatremi ya da hiponatremi oluşabilir.

Bazı nörolojik/psikiyatrik ilaçların (okskarbazepin ve diğerleri) bazı hastalarda hiponatremiye neden olduğu tespit edilmiştir. Diabetes insipidus hastaları hızlı sıvı işlenmesi nedeniyle özellikle bu duruma karşı savunmasızdır. 

Önleme

Önleme

Bir kişinin su alımı kaybettiği sıvıları büyük ölçüde aşmıyorsa su zehirlenmesi önlenebilir. Sağlıklı böbrekler saatte yaklaşık 1 litre sıvı suyu dışarıya boşaltabilir. Ancak, (uzun süreli fiziksel efordan kaynaklanan) stresin yanı sıra hastalık durumlarında bu miktar önemli ölçüde azalabilir. 

Tedavi

Tedavi

Hafif zehirlenme belirti vermez ve sadece sıvı kısıtlaması gerektirir. Daha ciddi vakalarda tedavi şunlardan oluşur:

  • İdrar üretimini artırmak için diüretikler, aşırı kan hacmi artışında en etkili yoldur.
  • Vazopressin reseptör antagonistleri
İLGİLİ MAKALE

Gebelik zehirlenmesi nedir?