• İçindekiler
• Nedir
• Niçin Yapılır
• Riskler
• Nasıl Hazırlanacaksınız
• Neler Yaşayacaksınız
• Sonuçlar

Nedir

Stres Testi

Egzersiz stres testi olarak da bilinen stres testi, fiziksel aktivite esnasında kalbinizin nasıl ve ne kadar iyi çalıştığı hususunda bilgi toplamak için kullanılır. Egzersiz kalbinizin normal günlük aktivitelerden daha hızlı ve sert kan pompalamasına neden olduğu için, egzersiz stres testi normalde farkına varılamayan problemleri ortaya çıkarır.

Egzersiz stres testinde koşu bandında yürüme veya sabit bisiklet üzerinde kalp ritmi, kan basıncı ve nefes takip edilir.

Doktorunuz, sizde koroner arter hastalığı veya düzensiz kalp ritmi (aritmi) olduğundan şüphelenirse egzersiz stres testi yaptırmanızı tavsiye edebilir. Egzersiz stres testi aynı zamanda size daha önce bir kalp hastalığı teşhisi konulmuşsa, tedavinize rehberlik etmek için de kullanılır.

Niçin Yapılır

Neden Yapılır

Şunlar için egzersiz stres testi tavsiye edilebilir:

• Koroner arter hastalığının teşhisi: Koroner arterler kalbinize kan, oksijen ve besin sağlayan önemli kan damarlarıdır. Koroner arter hastalığı, bu arterlerin genellikle de plak denilen kolesterol birikmesi nedeniyle zarar görmesi veya hastalanması nedeniyle oluşan bir durumdur. Şayet sizde zorlanmayla birlikte nefes darlığı veya göğüs ağrısı gibi belirtiler bulunuyorsa, bunların koroner arter hastalığıyla ilgisi olup olmadığının belirlenmesi için bir egzersiz stres testi yardımcı olabilir.
• Kalp ritmi problemlerinin (aritmi) teşhisi: Kalpte aritmi, kalp ritmini koordine eden elektrik sinyalleri fonksiyonlarını uygun şekilde yerine getirmeyip kalbinizin çok hızlı, çok yavaş veya düzensiz bir şekilde atmasına neden olmasıyla meydana gelir. Çok hızlı kalp atışı, çok yavaş kalp atışı veya göğsünüzde çırpıntı gibi belirtileriniz varsa, bir egzersiz bu problemlerin aritmi ile ilişkisi olup olmadığının tespitine yardımcı olabilir.
• Kalp rahatsızlığınızın tedavisine rehberlik eder: Size daha önce koroner arter hastalığı, aritmi, valvular kalp hastalığı veya başka bir kalp hastalığı teşhisi konulmuşsa; bir egzersiz stres testi doktorunuza tedavinin belirtilerinizin hafifletilmesinde ne kadar işe yaradığını anlaması için yardımcı olur. Aynı zamanda kalbinizin ne kadar egzersize müsait olduğunu göstererek sizin için doğru bir tedavi planı yapılmasına da yardımcı olabilir. Stres testi bazı vakalarda da kapak değişimi gibi kalp ameliyatlarının zamanlamasının belirlenmesi için de kullanılabilir. Kalp yetmezliği olan bazı hastalarda ise stres testi, kalp nakli veya başka ileri ameliyatlara gerek olup olmadığı hususunda değerlendirme yapılması için yardımcı olabilir.

Riskler

Riskler

Egzersiz stres testi genellikle güvenlidir ve komplikasyonlar nadiren görülür. Fakat her tıbbi uygulamada olduğu gibi egzersiz stres testi de bazı komplikasyon riskleri taşır.

Potansiyel komplikasyonlar şunlardır:

• Düşük kan basıncı: Egzersiz, kendinizde baş dönmesi ve solgunluk hissetmenize yol açar. Bu durum genellikle de egzersizden sonra geçer.
• Anormal kalp ritmi (aritmi): Egzersiz stres testinin yol açtığı aritmi genellikle egzersiz bittikten hemen sonra geçer.
• Kalp krizi: Bir egzersiz stres testi nadir de olsa kalp krizine yol açabilir.

Nasıl Hazırlanacaksınız

Nasıl Hazırlanılır

Egzersiz stres testinden iki saat veya daha fazla bir süre önce sizden yiyip içmemeniz ve sigara kullanmamanız istenebilir. Doktorunuz aksini söylemediyse ilaçlarınızı her zamanki gibi alabilirsiniz.

Astım veya diğer solunum problemleriniz için bir nefes açıcı kullanıyorsanız, test yapmaya gelirken onu da yanınızda getirin. Doktorunuzun ve sağlık hizmetleri aldığınız ekip üyelerinin sizin bu cihazı kullandığınızı bildiğinden emin olun.

Stres testine gelirken rahat kıyafetler ve yürüme ayakkabısı giyin veya yanınızda bulundurun.

Neler Yaşayacaksınız

Ne Beklemelisiniz

Egzersiz stres testi yaptırmak için gittiğinizde, doktorunuz tıbbi geçmişiniz ve ne kadar egzersiz yaptığınız hususunda sorular sorar. Bu, stres testi esnasında yapmanız gereken egzersiz miktarının belirlenmesine yardımcı olur.

Egzersiz stres testi esnasında:
Teste başlamadan önce sağlık ekibi göğsünüze, bacaklarınıza ve kollarınıza bazı yapışkan parçalar (elektrotlar) koyarlar. Elektrotlar kablolarla elektrokardiyogram (EKG) makinesine bağlanır. Elektrokardiyogram, kalp atışlarınızı tetikleyen elektro sinyalleri kaydeder. Kollarınıza egzersiz stres testi esnasında kan basıncınızın kontrol edilmesi için bir kan basıncı kelepçesi yerleştirilir.

Daha sonra yavaşça koşu bandı üstünde yürümeye veya sabit bisiklet pedallamaya başlarsınız. Test ilerledikçe koşu bandının hızı ve eğilimi artar. Koşu bandında dengenizi sağlamanız için bir tutamak bulunur fakat test sonuçlarını etkileyebileceği için ona asılmayın. Sabit bisiklet üzerinde bulunduğunuzda ise test ilerledikçe direnç arttırılarak pedal çevirme zorlaştırılır. Test esnasında verdiğiniz nefes içindeki gaz miktarının ölçülmesi için bir tüpe nefes alıp vermeniz istenir.

Test süresi fiziksel uygunluğunuza ve belirtilerinize bağlıdır. Amaç, 8 ila 12 dakika boyunca çok çalışmasını sağlayarak kalp fonksiyonlarınızı doğru bir şekilde izlemektir. Kalp ritminiz hedefe ulaşana veya belirtileriniz devam etmenize mani olana kadar egzersize devam edersiniz. Bu işaret ve belirtiler şunlar olabilir:

• Hafif veya ağır göğüs ağrıları
• Ağır nefes darlığı
• Anormal yüksek veya düşük kan basıncı
• Anormal kalp ritmi
• Baş dönmesi

Bir stres testi yaklaşık 15 dakika veya daha kısa sürer. Egzersize devam etme hususunda aşırı rahatsızlık hissederseniz testi herhangi bir vakitte bırakabilirsiniz.

Sağlık geçmişinize bağlı olarak stres testiniz şunları gösterebilir:

• Ekokardiyogram: Ekokardiyogram, doktorunuzun kalbinizin nasıl attığını görmesini sağlamak amacıyla kalbin görüntüsünü çıkarmak için ses dalgalarını kullanır. Bazı vakalarda ise ekokardiyogarm egzersizden önce ve egzersiz tamamlandıktan sonra yapılabilir. Doktorunuz kalp kaslarınızdaki ve vanalarınızdaki anormallikleri belirlemek için ekokardiyogramlardan alınan görüntüleri kullanır.
• Kalbinizi simüle eden ilaçlar: Kalp atışlarınızı arttırmak için yeteri kadar egzersiz yapamazsanız ya da eklem iltihabı gibi bir sağlık problemi yüzünden hiç egzersiz yapacak durumda değilseniz, doktorunuz size egzersiz yerine kalp ritminizi arttıracak veya koroner arterlerinize kan akışını arttıracak ilaçlar verebilir.
• Nükleer stres testi: Nükleer stres testi olarak bilinen bir başka test de dinlenme ve egzersiz esnasında kalp kaslarına kan akışını ölçmeye yardımcı olur. Rutin egzersiz stres testine benzer. Talyum veya sestamibi olarak bilinen bir bileşen gibi kan dolaşımına enjekte edilen radyoaktif madde miktarı takip edilir. Özel bir kamera kalbinizdeki daha az kan akışının olduğu yerleri tespit eder.

Bir egzersiz stres testinden sonra:
Egzersiz yapmayı tamamladıktan sonra birkaç saniye ayakta durmanız ve daha sonra izleme cihazlarıyla birlikte yere uzanmanız istenebilir, böylece kalp atışınız ve solunumunuz normale döndüğünde de ölçüm devam edebilir.

Egzersiz stres testiniz tamamlandığında, normal aktivitelerinize dönebilirsiniz.

Sonuçlar

Sonuçlar

Egzersiz stres testinden elde edilen bilgiler kalp fonksiyonlarınızın normal olduğunu gösterirse, daha ileri testlere ihtiyaç duymayabilirsiniz.

Fakat sonuçlar normal değilse ve belirtileriniz devam ediyor veya kötüye gidiyorsa, doktorunuz nükleer stres testi veya egzersizden önce ve sonra ekokardiyogram içeren bir başka egzersiz stres testi yaptırmanızı tavsiye edebilir. Bu testler daha kesindir ve kalp fonksiyonlarınız hakkında daha fazla bilgi sağlar fakat aynı zamanda daha da pahalıdır.

Egzersiz stres testi koroner arter hastalığınız olduğunu veya aritmi bulunduğunu gösterirse, test esnasında elde edilen bilgiler doktorunuza sizin için bir tedavi planı geliştirmesi için yardımcı olacak şekilde kullanılacaktır. Bulgularınızdaki anormalliğin şiddetine bağlı olarak koroner anjiyo gibi ilave test ve değerlendirmelere ihtiyaç duyabilirsiniz.

Egzersiz stres testinizin amacı kalp hastalığı tedavisine rehberlik etmekse, doktorunuz bir tedavi planı yapmak veya tedavi planını gerektiği şekilde değiştirmek testten elde edilen verileri kullanacaktır.